Nazwa tego ziela po łacinie brzmi Ocimum basilicum ? i pochodzi od słów okimum ? pachnący, oraz basilikos ? królewski (męskie imię Bazyli ma tenże królewski źródłosłów). Francuzi nazywają je Herbe royal, także po niemiecku bazylia to Koenigskraut, czyli królewskie ziele.
Jest to roślina jednoroczna o łodydze dorastającej do 50 cm. Wydziela silny i bardzo przyjemny zapach ? godny królów.
Można ją uprawiać w doniczce ? wiele gospodyń ma na parapecie kuchennym te aromatyczne listki o jasnej zieleni. Wówczas można korzystać ze świeżego zioła przez cały rok! W ogrodzie w naszych warunkach może rosnąć przez około 120 dni. Ginie w temperaturze około 1-2°C, więc siew nasion zaleca się zaczynać dopiero w połowie maja (po tzw. zimnych ogrodnikach i imieninach Zofii 15 maja). Można też rozmnażać bazylię wegetatywnie: gałązkę włożyć do szklanki z wodą. Do uprawy na balkonie czy w doniczce zaleca się brać sadzonki dobrze ukorzenione. Wymaga żyznej ziemi i osłoniętego od wiatru, słonecznego stanowiska.
Najlepsza jest bazylia świeża, jednak można ją zakonserwować w kamionkowym naczyniu ? czy to przesypując solą, czy też zalewając oliwą. Ziele zbieramy w czasie kwitnienia rośliny ? od czerwca do sierpnia, gdyż wówczas ma najwięcej olejku aromatycznego. Zbiór wykonujemy maksymalnie trzy razy w sezonie, pozostawiając dolne części pędów, z których roślina się rozkrzewi nowymi pędami bocznymi.
Bazylia znana jest w około 60 gatunkach i wielu odmianach o zmiennym składzie olejku eterycznego. Bazylia wonna jest rośliną pochodzącą z Indii, ale od niepamiętnych czasów uprawiana jest w strefach tropikalnych i umiarkowanych, również w Polsce. Znano ją w starożytnej Grecji, Rzymie i Egipcie. Już w starych księgach o zakładaniu ogrodów ziołowych z 1305 roku ich autor Włoch Petrus de Crescentiis zaleca uprawę bazylii obok majeranku, szałwii i ruty. Do Polski dotarła do Polski przypuszczalnie w XVI wieku wraz z włoskimi kulinariami.
Bazylia ma też duże znaczenie jako roślina miododajna.

Można ją uprawiać w doniczce ? wiele gospodyń ma na parapecie kuchennym te aromatyczne listki o jasnej zieleni
Zastosowanie
Bazylia jest świetna do aromatycznej kąpieli odświeżającej.
Pobudza wydzielanie soku żołądkowego, reguluje trawienie. Leczniczo bywa stosowana więc w zaburzeniach trawiennych, zwłaszcza u dzieci i osób starszych ? przy nudnościach, odbijaniu czy wzdęciach; przy schorzeniach wątroby, woreczka żółciowego, nerek i pęcherza ? szczególnie połączonych z kolkami. Na ogół ziele stosuje się jako składnik mieszanek ziołowych wiatropędnych oraz pobudzających trawienie.
W stanach zapalnych jamy ustnej i gardła pomaga płukanie naparem z liści bazylii (często z dodatkiem innych ziół).
Orzeźwiający napar z bazylii
50 g suszonego ziela bazylii zalać litrem wrzątku i zaparzyć pod przykryciem przez 10-15 minut. Po odcedzeniu pić trzy razy dziennie po posiłkach, ewentualnie osłodzoną miodem. (Irena Gumowska ?Ziółka i my? ? _Herbatka rozweselająca_).
Przyprawa kuchenna
Jest to wspaniała przyprawa do zup ? jarzynowej, rosołu, kartoflanki. Świetnie uzupełnia aromat warzyw marynowanych w occie. Ulistnione łodygi służą do przyprawiania sałat i potraw z pomidorów czy potraw, w których występują pomidory (sok pomidorowy, ketchup, zupa pomidorowa). Występuje w wielu włoskich potrawach ? jako dodatek do pizzy, pierożków ravioli i tym podobnych. Sosy koniecznie uzupełniajmy bazylią i czosnkiem.
Francuzi dodają bazylię do sałaty, posypują nią fasolkę oraz marchewkę.
Mięsa i ryby również warto posypać choćby szczyptą suszonej bazylii. Świetnie komponuje się też bazylia z tymiankiem, rozmarynem i szałwią.
Zastosowanie
Bazylia jest świetna do aromatycznej kąpieli odświeżającej.
Pobudza wydzielanie soku żołądkowego, reguluje trawienie. Leczniczo bywa stosowana więc w zaburzeniach trawiennych, zwłaszcza u dzieci i osób starszych ? przy nudnościach, odbijaniu czy wzdęciach; przy schorzeniach wątroby, woreczka żółciowego, nerek i pęcherza ? szczególnie połączonych z kolkami. Na ogół ziele stosuje się jako składnik mieszanek ziołowych wiatropędnych oraz pobudzających trawienie.
W stanach zapalnych jamy ustnej i gardła pomaga płukanie naparem z liści bazylii (często z dodatkiem innych ziół).
Orzeźwiający napar z bazylii
50 g suszonego ziela bazylii zalać litrem wrzątku i zaparzyć pod przykryciem przez 10-15 minut. Po odcedzeniu pić trzy razy dziennie po posiłkach, ewentualnie osłodzoną miodem. (Irena Gumowska ?Ziółka i my? ? _Herbatka rozweselająca_).